24-nji noýabrda Bakuda
Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ykdysadyýetleri üçin
Ýörite maksatnamasyna (SPEKA) gatnaşyjy döwletleriň we hökümetleriniň
Baştutanlarynyň ilkinji sammiti geçirildi. Oňa Türkmenistanyň Ministrler
Kabinetiniň Başlygynyň Orunbasary H.Geldimyradowyň ýolbaşçylygynda
Türkmenistanyň wekiliýeti gatnaşdy.
Duşuşygyň dowamynda
gatnaşyjylar Ýörite maksatnama döredileninden bäri 25 ýyllyk taryhynyň
dowamynda SPEKA-nyň çäklerinde gatnaşyjy ýurtlaryň arasyndaky hyzmatdaşlygyň
möhüm meseleleri barada pikir alyşdylar.
Ykdysady hyzmatdaşlygyň we
yzygiderli gepleşikleriň netijeli platformasy hökmünde we özara gyzyklanma
bildirilýän ykdysadyýet, söwda, ulag we logistika, sanly özgeriş we innowasiýa,
senagat, energetika, suw dolandyrylyşy, ekologiýa, “ýaşyl geçiş” we beýlekiler
ýaly ileri tutulýan ugurlarda taraplaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin
yzygiderli gepleşikler geçirmekde SPEKA-nyň möhüm orny bellendi.
Türkmen tarapynyň çykyşynda
SPEKA-nyň ilkinji Sammitiniň gatnaşyjy döwletleriň hyzmatdaşlygynda sebiti
durnukly we yzygiderli ösdürmek üçin zerur şertleri üpjün etmäge, döwletleriň
arasynda hyzmatdaşlygyň berk we netijeli gurallaryny döretmäge, mynasyp,
deňhukukly, gymmatly hyzmatdaş hökmünde sebiti ählumumy proseslere utgaşdyrmak
üçin amatly şertleri we görnüşleri emele getirmäge gönükdirilen ýene bir möhüm
tapgyra öwrülendigini aýtdy.
Şunuň bilen baglylykda,
türkmen wekiliýetiniň ýolbaşçysy birnäçe möhüm meseleler boýunça Türkmenistanyň
garaýyşlaryny beýan etdi. Hususan-da, SPEKA gatnaşyjy ýurtlaryň her biri üçin
möhüm wakanyň 2023-nji ýylyň 20-nji noýabrynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň
SPEKA-nyň 25 ýyllygy mynasybetli biragyzdan kabul edilen kararnamasynyň bolup
durýandygyny, hem-de onuň SPEKA-nyň özara düşünişmegi, ykdysady hyzmatdaşlygy
we gatnaşyjy ýurtlaryň sebitleýin ösüşini öňe sürmek üçin sebit platformasy
hökmünde möhüm ornuny görkezýändigi nygtaldy.
Şeýle hem, türkmen tarapy,
2023-nji ýyldaky SPEKA günleriniň möhüm ädimi hökmünde, BMG-niň howandarlygynda
sebitleýin maksatnamanyň has ýokary derejede işlemegini üpjün edýän maliýe
guraly bolan SPEKA-nyň Ynam gaznasyny döretmek boýunça bilelikdäki tagallalary
öňe sürmegi hasaplaýar.
Türkmenistanyň hukuk
gurallaryny we BMG-niň ülňülerini ulanmak arkaly, multimodal maglumatlaryň we
Hazarüsti ulag geçelgesiniň ugrundaky resminamalaryň alyş-çalşyny
sanlylaşdyrmak üçin Ýol kartasyny tassyklamak çözgüdini hem goldaýandygy
bellenildi.
Türkmenistan sebitdäki
hyzmatdaşlar bilen bilelikde Gündogar-Günbatar we Demirgazyk-Günorta ugurlary
boýunça utgaşdyrylan görnüşli giň ulag we logistika infrastrukturasyny işjeň
ösdürýär we durnukly ösüşe goşant goşýan durnukly ulagy goldaýar.
Türkmenistan, 2024-2025-nji
ýyllar üçin SPEK-nyňA iş meýilnamasyny durmuşa geçirmekde, şol sanda tematiki
iş toparlarynyň işine, şeýle hem ösüş hyzmatdaşlary bilen has netijeli we işjeň
gatnaşmagy goldaýar we işjeň hyzmatdaşlyk eder.
Sammitiň netijeleri boýunça Baku Jarnamasy kabul edildi. Şeýle hem SPEKA günleriniň
çäklerinde, şu ýylyň 20 — 24-nji noýabry aralygynda beýleki resminamalaryň
birnäçesi kabul edildi.