30-njy
sentýabrda Mejlisiň ýedinji çagyrylyşynyň üçünji maslahaty
geçirildi. Onuň dowamynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň döwlet
syýasatynyň ileri tutulýan ugurlaryna we ýurdumyzyň kanunçylyk-hukuk binýadyny
döwrebaplaşdyrmak boýunça toplumlaýyn maksatnama laýyklykda işlenip
taýýarlanylan birnäçe kanunlaryň taslamalaryna garaldy hem-de kabul edildi.
Maslahata degişli ministrlikleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň,
köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri çagyryldy.
Maslahatyň dowamynda deputatlar «Türkmenistanyň
«Arkadag» medalyny döretmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň taslamasyny ara
alyp maslahatlaşdylar.
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe
ynsanperwer ugur ýurdumyzyň döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridir.
Türkmenistanyň Konstitusiýasyna laýyklykda, adam jemgyýetiň we döwletiň iň
ýokary gymmatlygydyr. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyzda ýaşaýan ähli adamlaryň
hukuklaryny, azatlyklaryny, bähbitlerini kepillendirmek we goramak boýunça uly
işler alnyp barylýar. Diýarymyzda ösüp gelýän ýaş nesilleriň bagtyýar,
sazlaşykly ösmeginiň üpjün edilmegi, saglygyny berkitmekleri, ýokary hilli
bilim almaklary üçin mümkinçilikleriň döredilmegine aýratyn üns berilýär. Mälim
bolşy ýaly, şu maksatlar bilen, Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy esasynda
2021-nji ýylyň mart aýynda Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga
mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy döredildi.
Ynsanperwerlik, mätäji goldamak ýaly milli ýörelgelerimize eýermek bilen, haýyr-sahawat
gaznasynyň ýanynda Ýaşulular geňeşiniň döredilmegi hem hemaýata mätäç çagalara
kömek bermek boýunça giň gerimli işleri ep-esli giňeltmäge mümkinçilik berýär.
«Türkmenistanyň «Arkadag» medalyny döretmek hakynda»
Türkmenistanyň Kanunynyň taslamasynda «Arkadag» medalynyň Türkmenistanyň döwlet
sylagy bolup durýandygy, onuň durmuş, jemgyýetçilik, ynsanperwer,
haýyr-sahawat, meýletinçilik işleriniň ösmegine, lukmançylyk, sagaldyş-dikeldiş
hyzmatlarynyň guralmagyna, hemaýata mätäç çagalara we ýaşlara maliýe, maddy
kömegini, maslahatlarydyr usuly taýdan kömek bermekde uly goşant goşan
Türkmenistanyň raýatlaryny we daşary ýurt raýatlaryny sylaglamak maksady bilen
döredilýändigi beýan edilýär. Ynsanperwerlik, adamy hormatlamak ýaly milli
ýörelgelerimizden ugur alnyp taýýarlanan bu Kanunyň taslamasy Gurbanguly
Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça
haýyr-sahawat gaznasynyň ynsanperwer başlangyçlaryny dünýä ýaýmaga, döwletiň
ynsanperwer durmuş syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirmäge, ýurdumyzyň halkara
abraýynyň berkidilmegine ýardam berer.
Gün tertibine laýyklykda, deputatlar «Türkmenistanyň
Hökümeti bilen Katar Döwletiniň Hökümetiniň arasynda maýa goýumlary özara
höweslendirmek we goramak hakynda Ylalaşygy tassyklamak hakynda»,
«Türkmenistanyň Hökümeti bilen Wengriýanyň Hökümetiniň arasynda maýa goýumlary
höweslendirmek we özara goramak hakynda Ylalaşygy tassyklamak hakynda»
Kanunlaryň taslamalaryna garadylar. Ikitaraplaýyn ylalaşyklaryň esasy maksady
taraplaryň arasynda ykdysady gatnaşyklary pugtalandyrmakdan, maýadarlaryň maýa
goýum işini amala aşyrmaklary üçin hukuk kepilliklerini berkitmek arkaly,
hyzmatdaşlygyň hukuk çarçuwasyny döretmekden ybaratdyr.
Maslahatda «Ýadro heläkçiligi barada dessin habar bermek
hakynda Konwensiýa goşulmak hakynda» we «Ýadro ýa-da radiasiýa heläkçiligi
ýagdaýynda kömek bermek hakynda Konwensiýa goşulmak hakynda» Kanunlaryň
taslamalary hem ara alnyp maslahatlaşyldy. «Halkara korrupsiýa garşy
akademiýany halkara gurama hökmünde döretmek hakynda Ylalaşyga goşulmak
hakynda» Kanunyň taslamasyna seredilende, deputatlar bu Kanunyň Türkmenistanyň
Konstitusiýasyna, halkara hukugyň umumy ykrar edilen ýörelgelerine we
kadalaryna laýyklykda, halkara şertnamalary baglaşmagyň, olary ýerine
ýetirmegiň, üýtgetmegiň we bes etmegiň düzgünlerini kesgitleýändigini
bellediler.
Maslahatda «Ýewropa — Kawkaz — Aziýa halkara ulag
geçelgesini ösdürmek hakynda esasy köptaraplaýyn Ylalaşyga goşulmak hakynda»
Türkmenistanyň Kanunynyň taslamasy hem ara alnyp maslahatlaşyldy. Çykyş edenler
bu Kanunyň kabul edilmeginiň ýurdumyzyň ykdysady mümkinçilikleriniň netijeli
durmuşa geçirilmegi, ulag pudagyny ösdürmek, döwrüň talaplaryna laýyklykda, bu
ugurda kanunçylyk binýadyny mundan beýläk-de kämilleşdirmek üçin hukuk
binýadyny üpjün etmekde wajyp ähmiýetiniň bardygyny bellediler. Şeýle hem deputatlar
«Türkmenistanyň döwlet sylaglary hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna üýtgetme
girizmek hakynda»; «Kazyýet hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna goşmaçalar we
üýtgetmeler girizmek hakynda»; «Türkmenistanyň Gümrük kodeksine üýtgetmeler we
goşmaçalar girizmek hakynda»; «Daşary ykdysady gatnaşyklarda puly kadalaşdyrmak
we pula gözegçilik etmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna üýtgetme girizmek
hakynda»; «Türkmenistanyň käbir kanunçylyk namalaryna üýtgetmeler we goşmaçalar
girizmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunlarynyň taslamalaryna garadylar. Bu
kanunçylyk namalarynyň kämilleşdirilmeginiň Türkmenistanyň Konstitusiýasyna
laýyklykda alnyp barylýandygy we «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy:
Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli
maksatnamasynyň» üstünlikli durmuşa geçirilmegine, ugurdaş ulgamlaryň
kämilleşdirilmegi üçin hukuk mümkinçilikleriniň giňeldilmegine gönükdirilendigi
bellenildi.
Çykyş edenleriň nygtaýyşlary ýaly, degişli kanunçylyk
namalarynyň kabul edilmegi ýurdumyzyň raýatlarynyň hukuklaryny, azatlyklaryny
we kanuny bähbitlerini üpjün etmek, sanly ulgamy ornaşdyrmagyň hukuk esaslary
üçin uly ähmiýete eýedir.
Türkmenistanyň Mejlisiniň ýedinji çagyrylyşynyň
nobatdaky maslahatynyň garamagyna hödürlenen kanunçylyk namalarynyň taslamalary
biragyzdan makullanyldy we kabul edildi.
Maslahatyň ahyrynda deputatlar kabul edilen
resminamalaryň Türkmenistanyň hereket edýän kanunçylyk ulgamynyň üstüni
ýetirip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda Garaşsyz,
hemişelik Bitarap ýurdumyzyň durmuşynyň ähli ulgamlarynyň okgunly ösüşine
gönükdirilen giň gerimli durmuş-ykdysady, demokratik özgertmeleriň mundan
beýläk-de üstünlikli amala aşyrylmagy üçin amatly şertleri üpjün etjekdigine
ynam bildirdiler.